Higienisci Z dziejow eugeniki

W sierpniu 1997 roku uwaga swiatowych mediow skupila sie na Sztokholmie. Czy to prawda, ze demokratyczne panstwo dobrobytu w imie "higieny rasy" az do lat 70. XX wieku zmuszalo tysiace obywateli do operacji pozbawiajacych plodnosci? Ze socjaldemokratyczne wladze Szwecji dzielily ludzi na "pozytecznych" i "malowartosciowych"? Jak to mozliwe, ze media przez tyle lat nie podjely tematu? Tydzien pozniej rzad Szwecji zdecydowal o powolaniu specjalnej komisji i zadoscuczynieniu ofiarom programu sterylizacji. Autorem artykulow, ktore ujawnily te wstrzasajace praktyki, byl Maciej Zaremba Bielawski. Higienisci... to rozbudowana ksiazkowa wersja tamtych tekstow, wzbogacona o eseje dotyczace historii eugeniki, jej propagatorow, przeciwnikow i fanatykow, dzialajacych w krajach tak roznych, jak Stany Zjednoczone, Trzecia Rzesza, Szwecja czy Japonia. Nazistowskie Niemcy nie mialy monopolu na eliminowanie jednostek "niegodnych zycia". Utopia uszlachetnienia ludzkosci metoda hodowli ma dluga i zaskakujaca tradycje. Holdowali jej takze w latach 30. wybitni i postepowi Polacy, m.in. Tadeusz Boy-Zelenski i wielu znanych lekarzy. W rozdzialach napisanych specjalnie do polskiego wydania autor probuje zrozumiec, co nimi kierowalo i dlaczego nie znalezli w Polsce posluchu. Choc dzis nie prowadzi sie juz panstwowych programow "genetycznego ulepszenia" ludzkosci, eugenika jako taka wcale nie spoczela na smietniku historii. Dochodzi do glosu w nowych formach, jak chocby w Stanach Zjednoczonych, gdzie dzieci zaskarzaja rodzicow i szpitale za to, ze urodzily sie z wrodzona ulomnoscia.